Als het over verwarming gaat, staan warmtepompen bovenaan de prioriteitenlijst van het energiebeleid… Toch blijven andere oplossingen discreet terrein winnen.
Hout en pellets blijven immers hun fans én hun troeven hebben: stabiele prijzen, lokale productie en een aanvulling op elektrische systemen. Op het moment van schrijven kost een zak van 15 kg pellets tussen de 5 en 7 euro. Een prijs die bijna onveranderd is gebleven in het voorbije jaar – een wereld van verschil met de pieken van 2022! En die stabiliteit is des te waardevoller in vergelijking met stookolie of aardgas. Maar het gaat niet alleen om geld…
Pellets: een lokaal en doordacht brandstofalternatief
België, en vooral Wallonië, produceert meer pellets dan het verbruikt. Deze samengeperst korrels zijn afkomstig van zaagresten, voornamelijk van sparren uit duurzaam beheerde bossen. Met andere woorden: een circulaire energie die lokaal geproduceerd wordt en de afhankelijkheid van buitenlandse markten beperkt.
Toch moet de houtenergiesector nog afrekenen met een aantal hardnekkige misvattingen. Veel mensen koppelen houtverwarming nog steeds aan fijnstofvervuiling. En dat terwijl moderne toestellen hoog rendement en aanzienlijk lagere uitstoot bieden. “Wat de overheid wil verbieden, zijn vooral oude kachels of open haarden,” benadrukt Jean-François Sidler, voorzitter van de Febhel, in de kolommen van Le Soir. De nieuwste technologieën zijn sterk geëvolueerd: geen wondermiddelen, maar wel voldoende om de milieu-impact flink te verminderen.
Twee energievormen die prima samengaan
Volgens professionals is het weinig zinvol om elektriciteit en hout tegenover elkaar te plaatsen. Ze zijn niet elkaars concurrenten, maar eerder complementair: in verschillende Scandinavische landen is het gebruikelijk om een warmtepomp te combineren met houtverwarming. De ene zorgt voor een constante basistemperatuur, de andere voor extra warmte bij strenge kou. Zo’n combinatie helpt ook om het elektriciteitsnet te ontlasten tijdens piekmomenten – een groeiende uitdaging!
Beheersbare, maar wisselende kosten
Op het vlak van kosten spreken de cijfers voor zich. Volgens Wikipower en Valbiom blijft houtverwarming het goedkoopst voor een gemiddeld gezin: zo’n €1.460 per jaar, tegenover €1.630 voor stookolie en €1.655 voor aardgas.
Maar prijs is niet alles. Hout vergt regelmatige onderhoud, opslagruimte en wat discipline: droog hout (minder dan 20% vocht), omgekeerd aansteken om rook te beperken, en jaarlijks schoorsteenvegen voor veiligheid en rendement. Pellets zijn eenvoudiger in gebruik (vooral met programmeerbaar opstarten), maar ook hier is regelmatig onderhoud nodig, plus plaats om je zakken op te slaan!
Evenwicht zoeken, geen winnaar aanduiden
Via overheidsstimulansen en nieuwe regels lijkt de energietransitie soms gestuurd door slogans. Maar de werkelijkheid is genuanceerder: de hype rond de warmtepomp doet denken aan de ‘alles-elektrisch’-trend bij personenwagens. Een eenzijdige keuze die waardevolle alternatieven dreigt weg te duwen.
Hout en pellets bieden onmiskenbare lokale troeven, al blijven er milieu-uitdagingen. Warmtepompen passen dan weer perfect binnen een elektrisch toekomstbeeld, maar zijn afhankelijk van een soms overbelast netwerk.
De toekomst van verwarming in België? Hybride lijkt het sleutelwoord: een beetje elektriciteit, een beetje hout, en vooral veel gezond verstand.
Open Immovlan