Als je een woning wil verbouwen moet je soms een beroep doen op de diensten van een architect. Wanneer is dat precies het geval? Mag je die architect dan zelf kiezen? En wat riskeer je als je in zo’n geval toch verbouwt zonder een architect onder de arm te nemen?
Voor mensen die hun woning willen verbouwen is het niet altijd even duidelijk of ze hierbij een vergunning moeten aanvragen. Al even vaak twijfelen verbouwers of ze al dan niet een beroep moeten doen op een architect om hun verbouwingsproject te begeleiden. Maar wat zijn de spelregels op dit laatste vlak precies?
Het principe
Het wettelijk uitgangspunt is dat je een beroep moet doen op een architect voor verbouwingswerken waarvoor je ook een bouwvergunning nodig hebt. Het gaat daarbij in zijn essentie om structurele werken die de stabiliteit, architectuur of de bestemming van het gebouw wijzigen. Hetzelfde geldt bv. als je een aanbouw of bijbouw wil oprichten.
Als er noch een vergunning noch een melding nodig is voor de werken die je voornemens bent te doen, is de medewerking van een architect niet nodig. Het is overigens niet omdat het niet verplicht is om een architect te raadplegen dat het niet nuttig kan zijn om dat te doen.
Er zijn uitzonderingen
Op de voorgaande principiële regel bestaan er wel een aantal uitzonderingen. Voor bepaalde verbouwingen die wel onder de algemene regel vallen, is het toch soms niet nodig om een beroep te doen op een architect. Die uitzonderingen verschillen echter van gewest tot gewest. Zo gelden er in het Vlaamse, het Brusselse en het Waalse gewest verschillende uitzonderingen op de algemene regel.
De uitzonderingen die in Vlaanderen gelden vind je hier terug. Zo heb je daar bv. geen architect nodig als je raam- en deuropeningen wil aanbrengen, wijzigen of dichtmaken. Hetzelfde geldt bv. voor de verbouwings- en inrichtingswerkzaamheden binnen een gebouw of de werkzaamheden voor de geschiktmaking van lokalen voorzover ze noch de oplossing van een constructieprobleem met zich meebrengen, noch de stabiliteit van het gebouw wijzigen.
Wat betreft het Brusselse gewest vind je meer informatie terug op deze website. De uitzonderingen die gelden in het Waalse gewest kan je dan weer terugvinden via deze site.
Je kan ook altijd meer informatie inwinnen op de dienst stedebouw/omgeving van de gemeente of de stad waar het onroerend goed dat je wil verbouwen is gelegen.
Vrije keuze
Moet (of wil) je een beroep doen op een architect, dan kan je zelf kiezen met wie je in zee gaat. Maak alleszins goede afspraken over wat de architect je precies zal kosten. Dat kan een vast bedrag zijn maar het kan ook bv. gaan om een percentage van de totale kost van de verbouwing.
Om te weten wie een goede architect is kan je eens horen bij vrienden of familieleden die al hebben gebouwd of verbouwd. Kom je in een verbouwde woning die naar jouw smaak is gerenoveerd, dan kan je aan de bewoner al eveneens vragen wie de architect was. Ook in allerhande magazines waar verbouwingsprojecten worden toegelicht kan je wel eens inspiratie vinden voor je keuze. Kijk ook bij een eerste gesprek of het ‘klikt’ met de architect in kwestie.
Sanctie
Als je geen beroep doet op een architect terwijl dat wettelijk gezien wel verplicht is, dan loop je het risico te worden gesanctioneerd. Meer bepaald kan je dan strafrechtelijk worden vervolgd waarbij je bv. een aanzienlijke geldboete riskeert. Je loopt ook het risico dat je niet zomaar een vergoeding kan vragen als er iets misgaat met de werken van de aannemer. Die zou dan wel eens kunnen zeggen dat de controle door een architect deze schade had kunnen voorkomen.