Normaal gezien planten ratten zich in de winter niet voort omwille van de koude. Maar het seizoen dat net achter de rug is, was warmer dan normaal in België. Dat zorgt ervoor dat de voortplantingscyclus van de knaagdieren verstoord is.
Het over het algemeen zachte weer in januari en februari zorgde voor meer rattennesten. "Drie extra nesten tijdens de wintermaanden betekent 36 jongen per vrouwtje per jaar. Van deze jongen zal de helft vrouwtjes zijn, die nieuwe jongen ter wereld brengen. Als alle nesten overleven, vertaalt dit zich uiteindelijk in duizend ratten per vrouwtje gedurende een jaar. Het is een exponentiële ontwikkeling," legt natuuronderzoeker Philippe Wegnez uit.
Maar het weer is niet de enige boosdoener. De toename van het aantal composthopen is immers ook een element dat hun voortplanting bevordert. "Composthopen zijn echte verwarmde huizen voor hen, dankzij de warmte die de ze produceren," vervolgt Philippe Wegnez. Kippen, konijnen, geiten of schapen houden, kan ook zorgen voor onderdak voor de knaagdieren, die profiteren van de warmte van het stro en het voedsel van hun gastheren. Over het algemeen geldt: "hoe meer voedsel er beschikbaar is, hoe meer de rattenpopulatie toeneemt," vat de natuurkenner samen.
Anderzijds hebben de zware overstromingen die Wallonië in juli 2021 troffen, de verspreiding van ratten niet bevorderd: velen verdronken, maar de anderen zaten samengepakt in bepaalde zones die gespaard bleven. Dit kan de indruk wekken dat hun aantal is toegenomen. Maar het is dus meer een kwestie van de verplaatsing van de populatie. De vrijgekomen gebieden zullen echter spoedig opnieuw bevolkt worden!
Verspreiding van virussen en ziektes
De wildgroei van de rattenpopulatie is een echt probleem voor de volksgezondheid, omdat deze knaagdieren ziektes bij zich dragen. Het wordt ook een economisch probleem, want boeren verliezen jaarlijks meerdere koeien aan leptospirose, een ziekte die wordt overgedragen door een beten.
Om te voorkomen dat je met deze onverwachte gast moet samenleven, kan je best snel handelen: "Als je sporen van een rat in de tuin ziet, wacht dan niet tot hij het huis binnenkomt. Als je een rat of een muis ziet, betekent dat dat er al meerdere zijn," besluit de specialist.