Of hij nu de scheiding vormt tussen twee woningen of twee tuinen, een ‘gemene’ of gemeenschappelijke muur is over het algemeen een bron voor bedenkingen. Welk deel van de muur is van jou? Is het een gemeenschappelijke muur of eerder een scheidingsmuur? We bekijken het in detail!
Een gemeenschappelijke muur is elke muur die twee aangrenzende eigendommen van elkaar scheidt. Om te beginnen moet je weten dat dit type muur gedeeld of privé kan zijn, maar ook deels gedeeld of deels privé. Kortom, een gemeenschappelijke muur is gemeenschappelijk als beide buren gezamenlijk eigenaar zijn, wat niet altijd het geval is. De rechten en plichten die verbonden zijn aan de muur verschillen afhankelijk van de exacte juridische status. Het is daarom essentieel om die te bepalen.
Gedeeld of privé?
Over het algemeen wordt het statuut van de muur vastgelegd in documenten zoals de authentieke akte, de eigendomsakte of een gerechtelijke uitspraak. Als dat niet het geval is, voorziet het Burgerlijk Wetboek twee mogelijkheden:
- elke scheidingsmuur tussen twee gebouwen wordt verondersteld gedeeld te zijn ten belope van de gemeenschappelijke afbakening (onderaan het stuk dat de twee gebouwen gemeenschappelijk hebben en bovenaan het gedeelte van de muur enkel nog dient voor de bouw van een eventueel hoger gebouw),
- elke muur die binnenplaatsen of tuinen scheidt, wordt verondersteld een gemeenschappelijke muur te zijn.
Bovendien is er geen vermoeden van mede-eigendom van een muur die een gebouw scheidt van een tuin of binnenplaats. In dat geval behoort de muur toe aan het gebouw dat door de muur ondersteund wordt. In eigendomsakten kan echter van deze algemene regel worden afgeweken…
Kan je bouwen op een gemeenschappelijke muur?
In het geval van een gesloten of halfopen bebouwing is het algemeen aanvaard dat de eerste partij die bouwt, een scheidingsmuur opricht op de grens van zijn of haar eigen perceel, zoals immowvl.be al aangaf in zijn artikel van januari 2023. Bovendien wordt in de bouwrichtlijnen aanbevolen dat de muur minstens 30 cm dik is. Het is belangrijk om op te merken dat de eerste bouwer zijn nieuwe buurman niet kan verhinderen om de scheidingsmuur te gebruiken. Maar als de tweede bouwer de muur niet gebruikt, kan hij er ook geen werkzaamheden aan uitvoeren zonder toestemming van de eerste bouwer.
In de praktijk, en dat is heel logisch, moet elke nieuwe constructie op een bestaande scheidingsmuur worden goedgekeurd door de betrokken eigenaars en moet ze voldoen aan de stedenbouwkundige voorschriften die gelden in de betreffende gemeente. Bovendien moet er toestemming worden gevraagd aan de gemeente, vergezeld van plannen die zijn opgesteld door een vakman. De gemeentelijke instanties zullen checken of het plan voldoet aan de stedenbouwkundige voorschriften en zullen je op de hoogte brengen van hun beslissing zodra ze dat gedaan hebben.
Kortom, het is perfect mogelijk om op een tussenmuur te bouwen, zolang de twee betrokken eigenaars het eens zijn en de bouwvoorschriften worden nageleefd. Voordat je de sprong waagt, raadpleeg je best een architect of de lokale dienst stedenbouw om er zeker van te zijn dat het plan voldoet aan de geldende regels!