Alles over de Vlaamse renovatieverplichting

Europa zet in op een lagere uitstoot van broeikasgassen, ook voor woningen. In dat kader heeft de Vlaamse overheid een stappenplan opgesteld met als doel een energiescore A voor alle woningen tegen 2050. Op 1 januari trad een eerste luik in werking: de renovatieverplichting. Maar wat houdt dat in?

Voor nieuwbouwwoningen waren er al strenge energienormen, maar bestaande woningen bleven tot nu toe grotendeels buiten schot. En dat terwijl het pover gesteld is met de energiezuinigheid van het woningenbestand. De Vlaamse renovatieverplichting voor bestaande woningen brengt daar verandering in, met steeds strenger wordende eisen voor de energieprestaties tussen nu en 2050.

Voor wie?

Wie sinds begin dit jaar in Vlaanderen een woning koopt met een slechte energiescore (EPC E of F) moet die renoveren tot een score D of beter, en dat binnen de 5 jaar. Die verplichting geldt zowel voor huizen als appartementen. Dat ‘kopen’ mag je trouwens ruim beschouwen, want ook als je bijvoorbeeld een woning verkrijgt door middel een schenking, moet je binnen de 5 jaar aan de regels voldoen.

Dit geldt wanneer het gaat om een woning in volle eigendom (dus niet enkel het naakte eigendom of het vruchtgebruik) en er zijn enkele uitzonderingen, bijvoorbeeld bij een erfenis of bij een scheiding. Als je een woning koopt die onder de renovatieverplichting valt, moet de verkoper dat melden in de advertentie en zal ook de notaris je hier op wijzen.

Financiële impact

Bij de meest energieverslindende woningen kan zo’n energetische renovatie veel geld kosten. Je houdt er dus maar beter rekening mee wanneer je een woning koopt, ofwel door de aankoopprijs zo laag mogelijk te houden, ofwel door genoeg geld (of kredietcapaciteit) achter de hand te houden.

Bovendien ben je verplicht om te voldoen aan de minimale normen, anders volgen er boetes. Slaag je er niet in om daarvoor te zorgen op uiterlijk 5 jaar na het ondertekenen van de akte bij de notaris, dan loop je kans op een administratieve sanctie van 500 euro tot maar liefst 200.000 euro. Bovendien koop je daarmee de verplichting niet af: samen met de boete wordt een nieuw datum bepaald waarop je alsnog de betere energiescore moet behalen.

Premies

Gelukkig heeft de Vlaamse overheid ook tegemoetkomingen voorzien om de financiële impact van die verplichte renovatie wat te temperen. Zo zijn er enerzijds premies en anderzijds leningen met een lagere rente voet waarmee de investering in de tijd gespreid kan worden, met een maandelijks bedrag dat in theorie voor een stukje gecompenseerd kan worden door een lagere energiefactuur.

Qua premies kan je in Vlaanderen enerzijds rekenen op ‘Mijn VerbouwPremie’, die financiële tegemoetkomingen geeft op basis van uitgevoerde werken die je huis energiezuiniger maken (ramen, isolatie, …). Hoeveel je precies kan krijgen, kijk je na op de website premiezoeker.be van de Vlaamse overheid.

De premies zijn combineerbaar met de EPC-labelpremie die door netbeheerder Fluvius wordt uitbetaald. Die EPC-labelpremie geldt specifiek voor de verbetering van je EPC-score en het bedrag is afhankelijk van hoe sterk die score verbetert. Dat kan oplopen tot € 5.000 (zelfs € 6.000 voor beschermde energie-afnemers) voor wie zijn woning binnen de 5 jaar renoveert van label E of F naar A, met lagere bedragen voor B en C.

Hoe begin je eraan?

Becijfer wanneer je een woning koopt hoeveel het je zal kosten om minimaal de verplichte score te behalen. Een energielabel D komt overeen met een energieverbruik van 300 tot 400 kWh per m² per jaar. Op zich geen heel strenge waarde, wat betekent dat je met te concentreren op het ‘laaghangend fruit’ al een heel eind komt om de doelstellingen te halen. Denk daarbij aan dakisolatie (of de zoldervloer als je de zolder niet gebruikt), het na-isoleren van je spouwmuur en hoogrendementsglas in je ramen en vloerisolatie als je de vloer toch wil vernieuwen.

Eens de buitenschil van je huis goed geïsoleerd is, kan je ook je verwarming aanpassen met een systeem dat rekening houdt met de lagere warmtevraag. Vraag raad aan een energiedeskundige of een architect over welke stappen je kan zetten. En niets houdt je trouwens tegen om verder te gaan dan een score D. Je woning zal daardoor voldoen aan toekomstige normen, in waarde toenemen en je zal minder energie verbruiken.