PFAS, de ‘eeuwige vervuiler’ die vloeistoffen en etenswaren besmet, beheerst de actualiteit al een hele tijd, en wordt nu opnieuw brandend actueel. We bekijken wat er aan de hand is.
Eerder deze maand onthulde het onderzoeksmagazine van de Franstalige televisiezender RTBF, ‘Investigation‘, de aanwezigheid van vervuilende stoffen in het drinkwater van verschillende Waalse gemeenten. In Henegouwen gebruikten 12.000 inwoners van vier gemeenten meer dan anderhalf jaar lang water dat vervuild was met PFAS, de zogenaamde eeuwige vervuiler! Vlaams minister van Leefmilieu Zuhal Demir (N-VA) had al aan de alarmbel getrokken bij haar Waalse collega Céline Tellier (Écolo). Verschillende partijen vragen nu om haar ontslag.
En in Brussel?
In Brussel is er alle reden om te vermoeden dat de helft van de bevolking ook is blootgesteld aan hoge concentraties PFAS. Op woensdag 15 november gaf Brussels minister van Milieu Alain Maron (Écolo) aan dat de PFAS-concentraties die sinds 2020 door Vivaqua zijn gedetecteerd in het drinkwater, nooit hoger waren dan het plafond van 100 ng/l (de Europese norm vanaf 2026), noch de alarmdrempel van 30 ng/l die het Brussels Gewest wil invoeren.
Een lid van het Brusselse parlement dat in de oppositie zit (Christophe De Beukelaer, Les Engagés) heeft echter informatie van Vivaqua aan het licht gebracht over de gevaarlijkste PFAS-soort. Het "niveau van PFAS 4 gedetecteerd in het reservoir van Rode overschrijdt ver de Deense norm (2 ng/l) en de indicatieve drempelwaarde vastgesteld in Vlaanderen (4 ng/l)," merkt het parlementslid op. Tussen oktober 2021 en oktober van dit jaar bereikte de gemiddelde concentratie van PFAS 4 een waarde van 6,9 ng/l in dit reservoir, dat meer dan de helft van de Brusselse waternet bevoorraadt!
Kunnen we nog van de kraan drinken?
Als algemene regel geldt dat waar je ook komt in België, er strenge controles zijn op de kwaliteit van leidingwater. Agathe Defourny, project manager bij de federatie van milieuverenigingen Canopea, zegt in elk geval: "ja, je kan kraanwater drinken". Ze voegde er bij onze RTBF-collega’s aan toe dat "water wettelijk drinkbaar is als het voldoet aan een hele reeks normen. Het water dat zich momenteel in het leidingnet bevindt, voldoet aan deze normen. Het probleem is dat er een aantal stoffen in het water zitten waarvoor er geen normen bestaan, en we de drinkbaarheid van het water met betrekking tot deze stoffen dus niet kunnen beoordelen".
We mogen ook niet vergeten dat drinkwater één van de meest gecontroleerde voedingsmiddelen is, met meer dan 30.000 controles per jaar alleen al in het Waalse Gewest, en dat het algemene conformiteitspercentage voor de verschillende analyses meer dan 98% bedraagt. Tot slot moet ook worden opgemerkt dat de criteria die hier worden toegepast strenger zijn dan die van de Wereldgezondheidsorganisatie. Er is dus geen reden tot paniek, ook al is het legitiem om te eisen dat deze gevallen van PFAS-vervuiling volledig worden opgehelderd.
Open Immovlan