Een pyrograaf, ken je dat? Voor mij roept het een beeld op van een speelgoedversie die ik kreeg als kind. Voor Sinterklaas. Ik herinner het me als gisteren. Enkele broodplankjes, twee servetringen, een plankje en een eierdopje in blank hout, mooi gerangschikt in een grote rood-blauwe doos. En een pyrograaf natuurlijk. Een soort grote zwarte pen om mooie tekeningen mee te maken op objecten.
Dat was in elk geval de theorie. Want in de praktijk bereikte ik niets. Soms bleef ik te lang op één plek, waardoor ik het zachte hout letterlijk verbrandde. Soms gleed ik ui, zonder mogelijkheid om mijn fout recht te zetten.
Voor mij geen vrolijke ervaring: als iemand die graag ‘een goed resultaat’ wil, irriteerde het me meer dan wat dan ook. En dus stopten mijn pogingen tot pyrografie. En tot vorige week had ik nooit gedacht dat ik ooit nog terug interesse zou kunnen krijgen. Maar zeg nooit nooit…
Ik viel in zwijm (ja! echt!) voor het werk van een onbekende. Haar idee? Om een omheining te maken van een paar oude pallets waarop ze plantmotieven had gegraveerd met behulp van een pyrografische pen. En zo te zien deed ze het intelligenter dan ik destijds.
De tekeningen werden eerst met gewoon potlood getekend. Sommige delen werden met een sjabloon aangebracht, andere uit de vrije hand. Zo krijg je een algemeen idee en kan je eventuele fouten rechtzetten.
Ten tweede vind ik de keuze voor bloemmotieven een slimme manier om met de techniek te beginnen: als je pyrograaf de mist in gaat, kan je altijd nog een extra blaadje, bloemblaadje of steeltje improviseren. Dat geeft een geruststellend scala aan mogelijkheden.
Tot slot zegt ze dat ze verticaal werkte en de pallet als ezel gebruikte. Ik denk dat dat het makkelijker maakt om de pyrografische stift te gebruiken. Als je op een vlakke ondergrond werkt, heb je de neiging om het pyrografiegereedschap dieper in het hout te laten graven. Waarschijnlijk druk je dan iets harder.
Als je de pyrograaf daarentegen als een verfkwast vasthoudt, kan je meer of minder donkere ‘gebrande’ tinten maken, op sommige plekken lichtere lijnen trekken en op andere weer dikkere. Sommige vlakken kan je zelfs ‘kleuren’ (of ‘vullen’), zoals de binnenkant van een tak of de buik van een vogel.
Finesse, raffinement, elegantie en poëzie,… het kwam overal in terug!
Om ervoor te zorgen dat het werk ook voor langere tijd mooi blijft en dat de palletten bestand zijn tegen de weerselementen, moet je het hout natuurlijk behandelen met een beschermende olie.
Ik denk erover om het ook nog eens te proberen. Mijn idee? Misschien een hoofdeinde graveren. Of een deur in huis. Of een ladekast. Vanbinnen voel ik me misschien nog altijd 10 jaar oud, maar dan wel met de nodige jaren ervaring: deze keer ben ik als pyrograaf de baas!