Je betaalde per vergissing een factuur van je aannemer twee keer. Of je betaalde deze op een verkeerd rekeningnummer. Welke stappen kan je in dat geval ondernemen? Gelden dezelfde regels als een hacker het rekeningnummer op een factuur van je aannemer veranderde en je op rekening van de crimineel betaalde?
Verkeerd gestort
Betaal je de factuur van je aannemer door een fout die je zelf maakte op een verkeerd rekeningnummer (je stort het bedrag per vergissing op rekening van iemand anders), dan is dat geen geldige betaling. Je aannemer kan in dat geval vragen dat je de factuur nogmaals betaalt. Er geldt nu eenmaal een principe dat zegt ‘qui paie mal, paie deux fois’. Je mag dus niet van de aannemer verwachten dat die het geld maar gaat halen bij diegene aan wie je per vergissing betaalde.
Terugvragen
Je kan wel aan diegene op wiens rekening je ten onrechte stortte vragen dat die je het bedrag dat je verkeerdelijk aan hem stortte terugbetaalt. Je kan nu eenmaal zeggen dat er sprake is van een onverschuldigde betaling. Kan je aantonen dat diegene die het bedrag ontving te kwader trouw was (hij wist met andere woorden dat het ging om een verkeerde betaling die niet voor hem bestemd was), dan kan je eventueel zelfs intresten vragen op het verkeerd betaalde bedrag vanaf het moment van de storting tot het moment dat je de terugbetaling ontvangt.
Betaal je je aannemer per vergissing twee keer voor dezelfde factuur, dan geldt trouwens dezelfde regel. Ook dan kan je vragen dat je aannemer je het bedrag één keer terugbetaalt en dit weerom op basis van de zogenaamde onverschuldigde betaling.
Je kan in zo’n gevallen ook soms aan je bank vragen om contact te nemen met de bank van de begunstigde en om de betaling ‘terug te boeken’.
Er is sprake van hacking
Het gebeurt de laatste tijd af en toe wel eens dat hackers mails waarin je aannemer een factuur naar jou stuurt ‘onderscheppen’. Zij onderscheppen dan de mail voor die bij jou terecht komt en vervangen het rekeningnummer op de factuur door ‘hun’ rekeningnummer. Pas nadat dit gebeurde laten ze de mail zijn traject vervolgen en komt die in jouw mailbox. Andere criminelen ‘vissen’ wel eens facturen uit een brievenbus en veranderen op de factuur al eveneens het rekeningnummer waarbij zij het hunne vermelden in plaats van dat van de aannemer.
Verkeerd betaald, en dan…
Betaal je vervolgens op het door de hacker of crimineel aangepaste rekeningnummer, dan is dat in de regel jouw probleem. Dat geldt zelfs als het eigenlijk de mail van de aannemer was die gehackt was (en jij dus niet beter wist). Ook dan kan je aannemer dus vragen dat je nog eens betaalt waarbij hij zich weerom kan beroepen op het principe qui paie mal, paie deux fois’. Op deze regel bestaat wel een uitzondering als je een fout van de aannemer kan bewijzen. Dat kan bv. het geval zijn als de aannemer wist dat hij ‘gehackt’ was en hij zijn klanten daarvan niet op de hoogte bracht.
Wat doen?
Om hacking te vermijden neem je maar beter de nodige voorzorgen. Doe je voor de eerste keer zaken met een aannemer dan kan je even online op diens website nakijken of diens rekeningnummer wel klopt (voorzover zijn rekeningnummer natuurlijk op de website staat). Gaat het om een hoge factuur dan zou je ook even telefonisch contact kunnen nemen met de aannemer of het vermelde rekeningnummer wel het juiste is. Doe dat zeker als je eerder al facturen kreeg van de aannemer en je plots vaststelt dat er nu een ander rekeningnummer opstaat.
Werd je het slachtoffer van hacking neem dan dadelijk contact met je bank. Mogelijks kunnen zij via de bank van de bestemmeling nog een deel van het onterecht betaalde bedrag recupereren. Je kan ook een strafklacht neerleggen. Weet dat je van dit laatste vaak niet te veel moet verwachten. De kans dat de dader niet gevonden wordt of er daar niets kan worden gerecupereerd (het gaat vaak om daders in het buitenland) is meestal behoorlijk groot.
Jan Roodhooft, advocaat (www.advocatenroodhooft.be)