Tegen 2030 zullen slimme meters geleidelijk onze oude, elektromechanische meters vervangen. Dit geldt voor alle drie de regio’s! We zetten de voordelen en nadelen van deze meters voor je op een rijtje.
Of ze nu slimme meters, intelligente meters of digitale meters genoemd worden, dit type meter is in staat om van op afstand gegevens te ontvangen maar ook door te sturen, die vooral betrekking hebben op ons elektriciteitsverbruik. Deze nieuwe soort meters zijn ook bedoeld om de verbruiksstromen op het net beter te beheren. Technisch gezien zenden ze de voor elke verbruiker specifieke gegevens naar de netwerkbeheerder, hetzij via een mobiele telefoon, hetzij via golven die zich via het elektriciteitsnet voortplanten.
Welke gegevens worden doorgegeven?
Deze meters van de nieuwe generatie registreren in een ingebouwd geheugen, volgens een vooraf bepaald protocol, het opgenomen elektrisch vermogen en de verbruikte hoeveelheden elektriciteit op verschillende tijdstippen van de dag, gedurende de hele week. Deze gegevens worden dan doorgegeven aan de netbeheerder. Ze kunnen ook vanop afstand door de netbeheerder worden gemonitord en gecontroleerd (zodat menselijke tussenkomst om alle meters in het land uit te lezen vermeden wordt). Tenslotte kunnen ze een alarmsignaal naar de operator sturen als het apparaat geopend wordt, om zo pogingen tot fraude voorkomen.
Wat zijn de voordelen voor de consument?
Dankzij deze nieuwe meters kunnen de consumenten hun elektriciteitsverbruik beter opvolgen. Dankzij een klein uitleesapparaatje dat in winkels verkocht wordt, is het immers mogelijk verbinding te maken met de meter en de verbruiksgegevens in real time af te lezen. Het is zelfs mogelijk om deze gegevens op een smartphone of tablet te bekijken.
Wie van plan is om fotovoltaïsche panelen te installeren, hoeft bovendien zijn meter niet te veranderen, want de nieuwe generatie is compatibel met wisselende tarieven, ook voor prosumenten, omdat hij zowel het verbruik als de injectie van elektriciteit in het net kan meten.
In de toekomst zullen deze nieuwe meters het ook mogelijk maken om deel te nemen aan een energiegemeenschap of om te kiezen voor het intelligent opladen van je elektrische auto. Geleidelijk aan zullen er ook diensten op maat verschijnen, zoals een historiek van je verbruik, dynamische prijzen of energieadvies.
En de nadelen?
De nadelen zijn onder andere de elektromagnetische golven die ontstaan bij het zenden en ontvangen van gegevens (wat een probleem kan zijn voor elektrosensitieve mensen), het verzamelen en doorgeven van gegevens en het mogelijke commerciële gebruik ervan (wat vragen oproept over de GDPR) en tenslotte de mogelijkheid om van op afstand elektriciteit af te sluiten voor slechte betalers. Bovendien zou de betrouwbaarheid lager zijn dan met gewone meters.
Hoe zit het met eigenaars van fotovoltaïsche panelen?
Er is echter nog een onbekende factor voor huizen met fotovoltaïsche panelen. Als je huis nu een conventionele meter heeft, draait die terug als je meer elektriciteit produceert dan je verbruikt. Voor dit gebruik van het net moet je een zogenaamd "prosumenten" tarief betalen, een vast bedrag. Met een slimme meter betaal je voor wat je verbruikt, met een mogelijke compensatie voor de elektriciteit die aan het net wordt teruggeleverd… met een eindbalans die soms minder gunstig is. Met de slimme meter moet je je elektriciteitsverbruik in het oog houden en vooral verbruiken tijdens je piekproductie. Dit is niet noodzakelijk gemakkelijk om te doen, vooral niet op korte, koude winterdagen!
Hoeveel kost het en is het verplicht?
De prijs voor de aankoop en installatie van een slimme meter is €155 exclusief BTW. Momenteel installeren netwerkbeheerders alleen een slimme meter om een defecte meter te vervangen, om een nieuwe elektriciteitsinstallatie uit te rusten (ook wanneer zonnepanelen worden geïnstalleerd) of wanneer een klant daarom vraagt. Een landelijke uitrol zal op middellange termijn plaatsvinden, zodra de beheerders en de regio’s een besluit hebben genomen over de te gebruiken datatransmissietechnologie.
Tot slot moet je ook weten dat je als consument de installatie van een nieuwe slimme meter in je woning niet zal kunnen weigeren. Wie dat wenst, kan echter de communicerende functies van de meter door een erkende technicus laten uitschakelen.