Minder dan 1 % van de EPC-attesten uitgereikt in Brussel en Wallonië werd onderworpen aan een doorgedreven controle in 2022 en 2023!
Ter herinnering: de EPC, die 10 jaar geldig is, geeft het theoretische jaarverbruik van een woning aan, berekend per m² bruto woonoppervlakte. Afhankelijk van het resultaat, dat wordt uitgedrukt in een letter van A tot G (of F in Vlaanderen), kan de waarde van een woning als sneeuw voor de zon wegsmelten[1] . Hoe verder de letter op het EPC-ladder van de A verwijderd is, hoe meer het pand aan waarde verliest. Sinds de invoering van de meest recente gewestelijke regelgeving zijn alle verkopers verplicht om de koper een EPC-attest te geven bij de verkoop. Bij verhuur moeten verhuurders het behaalde resultaat in het huurcontract vermelden en de huurder een kopie van het attest geven.
Het is dus een document dat steeds belangrijker wordt, omdat het nu een voorwaarde is voor de toekenning van renovatiepremies, de aanvaarding voor bepaalde hypotheekvormen en bij verhuur de jaarlijkse indexering van het huurbedrag.
Er zijn echter verschillende meldingen van regelmatige fouten in de berekening en zou de tool om de EPC te berekenen niet erg nauwkeurig zijn. Bovendien kan de keurder kiezen welke informatie hij invoert in de software (met wel het risico zijn erkenning te verliezen in het geval van een opzettelijke fout). Het is dus perfect mogelijk om vals te spelen…
Hoe zit het met de controles?
We stellen dus vast dat zowel Brussel als Wallonië op dit moment niet goed bezig zijn. De twee gewesten hebben de kwalijke neiging om regels op te leggen die ze niet kunnen controleren. Volgens onze collega’s van de Franstalige krant L’Écho zijn er sinds de inwerkingtreding van de regelgeving in 2011 al 361.715 attesten (voor huizen en appartementen) afgeleverd in Brussel. In 2022 en 2023 zijn er respectievelijk 29.946 en 37.287 attesten afgeleverd. Wat de controles betreft, zeggen de Brusselse autoriteiten dat ze tussen 2022 en 23 oktober 2023 precies 133 grondige steekproeven hebben gedaan op attesten, waarvan er 85 zijn ingetrokken. Tegen eind december 2023 waren deze cijfers gestegen tot 154 grondige controles, waarbij 95 attesten werden ingetrokken… Een druppel op de hete plaat van EPC-attesten!
De situatie is al even bedroevend in Wallonië, waar in 2022 van de 66.937 afgegeven attesten er slechts 210 grondig werden gecontroleerd door de bevoegde ambtenaren! Van deze 210 certificaten bevatten er 189 één of meerdere fouten, werden er zes omschreven als "foutloos of met een fout die geen betekenis heeft" en werden er vijftien omschreven als "verdacht of in onderzoek". Voor 2023 geven de aan L’Écho meegedeelde gegevens geen aanleiding tot optimisme, want van de 79.994 afgeleverde attesten werden er 71 aan een grondige controle onderworpen, en daarvan bevatten er 63 een fout!
Deze situatie zet de deur open voor misbruik en andere problemen. Één ding is zeker: de gewone man of vrouw is vaak niet in staat om het document dat hij of zij ontvangt op juistheid te controleren. Het flagrante gebrek aan controles toont echter aan dat het heel goed mogelijk is om een dubieus EPC-attest af te leveren. Zouden de overheidsinstanties voordat ze normen opleggen die vaak gepaard gaan met dure werken, er niet eerst voor moeten zorgen dat ze over de nodige middelen beschikken om de naleving van die normen te controleren en af te dwingen? De vraag stellen is ze beantwoorden.