Tijden veranderen voor de vrijstaande villa: van exorbitante kosten tot de milieu-impact… wat is de toekomst voor dit type woning?
Decennialang was de vrijstaande villa de droom van de Belg: een tuin, een ruim huis zonder directe buren en een gevoel van vrijheid. Maar vandaag lijkt die droom te vervagen. Ooit was deze manier van wonen populair, maar hij verliest stilaan zijn aantrekkingskracht. In Vlaanderen en Wallonië keren nieuwe generaties zich af van dit model, dat als te duur en niet duurzaam wordt gezien. En de wettelijke bijl zal er hoe dan ook een einde aan maken…
De kost van de droom is onbetaalbaar geworden
De stijgende vastgoed- en energieprijzen maken de bouw of aankoop van een vrijstaande villa voor veel mensen onbetaalbaar. In het eerste kwartaal van 2024 bedroeg de mediane aankoopprijs voor zo’n huis €372.000! Een onbereikbaar bedrag voor jonge huishoudens, die eerder kiezen voor meer betaalbare woningen, vaak in de stad of voorstad. vaak gaat het om rijwoningen of appartementen. Een groeiend aantal ontwikkelaars stapt dan ook af van dit model. Vooral omdat een vrijstaande woning veel duurder is in gebruik: er zijn geen buren om je warm te houden! Alle gevels zijn blootgesteld aan de weerselementen!
Een ecologisch onhoudbaar model?
Naast de hun kosteninefficiëntie krijgen vrijstaande villa’s ook kritiek vanwege hun impact op het milieu. De stadsuitbreiding die ze genereren vereist dure infrastructuur (vooral om elektriciteit en water aan te voeren en af te voeren) en zorgt voor mobiliteitsproblemen (aanleg van wegen, problemen met het openbaar vervoer dat vaak weinig gebruikt wordt). Bovendien verbruikt dit type huisvesting meer grondstoffen, zowel wat land als energie betreft. Meer bebouwde ruimte betekent minder landbouwgrond en een verhoogd risico op overstromingen.
Welke toekomst heeft het model?
In het licht van deze uitdagingen hebben de Gewestelijke overheden van Vlaanderen en Wallonië stappen ondernomen om de kunstmatige verkaveling tegen te gaan. Tegen 2040 in Vlaanderen en 2050 in Wallonië zal het niet langer mogelijk zijn om op ongerepte grond te bouwen. Dit laat natuurlijk nog wel wat speelruimte, dus de vrijstaande woning zal niet plotseling uit alle catalogi van bouwbedrijven verdwijnen. Er is nog steeds veel vraag naar dit type huis, maar de wettelijke en technische beperkingen zullen dit type woning waarschijnlijk voorbehouden aan een meer welgestelde klantenkring.
Open Immovlan