Betekenen de maatregelen die in Brussel en Vlaanderen genomen worden om gasketels uit te faseren het einde van deze toestellen? Is dit type ketel nog steeds een economische en duurzame keuze?
Om zijn engagementen op het vlak van klimaat en luchtkwaliteit na te komen, verbiedt het Brussels Gewest geleidelijk de installatie van verwarmingsketels op fossiele brandstoffen, inclusief gasketels. Momenteel is de installatie van verwarmingstoestellen op kolen niet meer toegestaan, net als de plaatsing van gasgestookte ketels en boilers met atmosferische branders op individuele schoorstenen. Vanaf 1 juni 2025 wordt ook de installatie van boilers op vloeibare brandstof zoals stookolie verboden in het Brusselse Gewest. Het gebruik van bestaande installaties is voorlopig nog toegestaan.
Ook in Vlaanderen!
Ook Vlaanderen heeft nieuwe maatregelen genomen om zijn klimaatbeleid te versterken. Het wil namelijk zijn CO2-uitstoot met 40% te verminderen tegen 2030, in plaats van met 35% tot nu toe. Dit besluit zal natuurlijk gevolgen hebben voor woningen. Voor renovaties geldt dat als je vanaf volgend jaar een energie-inefficiënt huis koopt (EPB-label E), je 5 jaar de tijd hebt om werken uit te voeren om de energieprestaties van het gebouw te verbeteren (en het EPB-label D te bereiken). Dat kan bijvoorbeeld door isolatiewerkzaamheden uit te voeren of een systeem met zonnepanelen te installeren. Om je daarmee te helpen, heb je toegang tot subsidies en renteloze leningen tot 20 000 euro.
Voor nieuwe woningen geldt dat vanaf 2023 alle nieuwe gebouwen verwarmd moeten worden door hybride warmtepompen, systemen die deels op aardgas en deels op elektriciteit werken. Drie jaar later, in 2026, zal geen aansluiting op aardgas meer mogelijk zijn voor nieuwbouw!
En in Wallonië?
In Wallonië tenslotte, wil het Gewest tegen 2030 het definitieve einde van ketels op stookolie afkondigen. Wetende dat meer dan 50% van de Waalse huishoudens nog steeds met deze brandstof verwarmt, wordt de overgang naar andere types van verwarming met voorzichtigheid in het vooruitzicht gesteld, in combinatie met nieuwe premies en steunmaatregelen, en wordt er gewerkt aan de omstandigheden die nodig zijn om die verandering te doen slagen. Gasketels zijn voorlopig niet bedreigd.
Heeft gas nog een toekomst?
In deze context, waarin steeds een strengere wetgeving wordt gecombineerd met exploderende gasprijzen, is de vraag niet onterecht of gas nog een oplossing is voor de toekomst. Om deze vraag te beantwoorden moet met verschillende criteria rekening gehouden worden:
- De gasprijs, die op dit moment hoge toppen scheert, stijgt door de huidige conjunctuur, vooral omwille van het Russisch-Oekraïense conflict. Hij zou echter weer moeten terugkeren naar een normaal niveau zodra de situatie is gestabiliseerd.
- Om ervoor te zorgen dat de overstap naar een nieuwe installatie, zoals een warmtepomp, voordelig is moet je huidige ketel oud en inefficiënt Als je een recent toestel hebt, hoef je niet te investeren in een nieuwe installatie.
- Ten slotte is in de meeste gevallen, met uitzondering van nieuwbouw, de vervanging van een oude gasketel door een ander, efficiënter exemplaar altijd toegestaan en blijft dat de meest voordelige oplossing bekeken vanuit een economisch standpunt.
De drie Gewesten zijn van plan hun inwoners te begeleiden bij deze veranderingen, die niet van de ene op de andere dag zullen plaatsvinden. Gas is daarom in dit stadium niet bedreigd. Bovendien zijn er nu gassen van hernieuwbare oorsprong (vaak "groene gassen" genoemd), die geleidelijk in het bestaande distributienet worden geïnjecteerd. Hoewel ketels momenteel voornamelijk fossiel gas gebruiken, maken de eigenschappen van deze energie het mogelijk deze uit verschillende bestanddelen te halen.
Hernieuwbaar gas biedt dus de voordelen van gasverwarming, met een neutrale koolstofvoetafdruk. Dit is het geval met biomethaan, waterstof en het ‘Power to Gas’-procédé, dat overtollige waterstof, verkregen uit hernieuwbare energiebronnen zoals windturbines, aanvankelijk om elektriciteit te produceren, omzet in gas. Door het te combineren met koolstofdioxide maakt dit proces het mogelijk om methaan te verkrijgen, dat gebruikt kan worden in het gasnet.